Η εκδοχή ενός παιδιού

Της Μαίρης Γκαλιάν

β' γυμνασίου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 

Περηφάνια δε θα το χαρακτήριζα μα κάτι παραπάνο από περηφάνια και ευλογία νιώθω για τη μοναδική μου Όλγα Ντέλλα. Τόσες αναμνήσεις χαραγμένες μέσα μου, όποιο βιβλίο και αν ανοίξω που έχει ως περιεχόμενο του ποίηση ή διήγημα θυμάμαι τα λόγια της τόσο σοφά σε αγγίζουν τόσο πολύ. Κάθε λέξη της, κάθε φράση της έχει ενα τόσο μεγάλο και βαθύ νόημα για 'μενα. Έχω την εντύπωση πως και αδιόρθωτος να 'σαι εκείνη θα σε διορθώσει με το μοναδικό της όπλο, το λόγο. 

Το πρώτο της βιβλίο που διάβασα ήταν "Το παραμύθι της ιτιάς και του ποταμού". Ένα βιβλίο, με το οποίο μαθαίνει κανείς να αγαπά, να συμπονά, να ταλαιπωρείται, να ονειρεύεται και να ζει πλάι στους ήρωες. Λές και φορά τα ενδύματα τους τα πολύχρωμα και αρχίζει να ζει με τη δική τους ζωή, φανταστική μα παράλληλα τόσο αληθινή. Ένα παραμύθι που με έδεσε με ένα ανύπαρκτο σχοινί κοντά του, σα δέθηκα δεν ήθελα να με ξετυλίξει, γιατί διαπίστωσα σιγά-σιγά πως έχω ανάγκη από τις τέτοιου είδους παραμυθίες, αν δεν τις έχω δε θα μπορέσω να βαδίσω σε έναν σωστό δρόμο.

Θυμάμαι ένας ποιητής, ο Τόλης Νικηφόρου είπε το έξης: "Γράφω για να τηρήσω μια εσωτερική εντολή και ελάχιστα αντιλαμβάνομαι το τί, το πώς και το γιατί". Είναι λοιπόν αξιοθαύμαστο το πώς μπορούν κάποιοι άνθρωποι όπως η Όλγα Ντέλλα μέσα από τα λόγια των ηρώων τους να σε κάνουν άθελα σου να ξαποστάσεις κάτω από τον ίσκιο του παραμυθιού τους ή μάλλον κάτω από τον ίσκιο της παραμυθίας τους. Για να γράψει κανείς με τέτοιο τρόπο σημαίνει ότι έχει περάσει μέσα από πολλές δοκιμασίες. Δοκιμασίες ψυχοφθόρες που καμιά φορά καταστρέφουν την ανθρώπινη ψυχή εμποδίζοντας τον να λάμψει με την έμφυτη φλόγα του, αν όμως η δύναμη της ψυχής κα το χάρισμα ενωθούν, θα προσπεράσουν όποια δοκιμασία και αν βρουν. Αυτό κάνει και η Όλγα Ντέλλα, μέσα από το γράψιμο, μέσα από τα λόγια των ηρώων της εκφράζει το παράπονο, τη χαρά και την αγάπη για όλα εκείνα που την περιτριγυρίζουν.

Την κλωστή του παραμυθιού, τυλίγουν μια "μικρή ιτιά" και ένας "ορμητικός ποταμός". Βρήκαν ο ένας τον άλλον μια απροσδόκητη ημέρα και σα βρέθηκαν, χάθηκαν ο ένας μέσα στην ψυχή του άλλου με πάθος αγάπης και συμπόνιας. Ένα ταξίδι που γίνεται ανάμεσα σε δυο νέες ψυχές που αντάμωσαν την έννοια της πραγματικής, καθαρής αγάπης αφήνοντας απ'έξω το ψέμα και τη ζήλεια. Ωσάν δυο φλόγες δυνατές έκαιγαν στο παρελθόν, μα όταν ενώθηκαν έγιναν μια, μια δυνατή φλόγα που φαινόταν ότι ακόμη και η σκληρότερη δοκιμασία δε θα μπορούσε να τη σβήσει διότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη δοκιμασία από την αγάπη. Η αγάπη από μόνη της είναι ένας δρόμος γεμάτος δοκιμασιές, στο δρόμο αυτό όταν βαδίζεις πρέπει να εμπιστεύεσαι, να συγχωρείς, να αγαπάς και πάνω από όλα να ξεριζώνεσαι για κείνον που αγαπάς, ακόμη και αν ξέρεις πως θα πληγωθείς μια μέρα και θα απομείνεις δίχως ρίζα.

Μέσα μου, εδώ και ένα χρόνο ή μάλλον σχεδόν δύο χρόνια έχω συνδυάσει το παραμύθι με την εικόνα του περίπατου σε έναν όμορφο, γεμάτο λουλούδια κήπο όπου εμείς οι αναγνώστες πιάνουμε το χέρι του αφηγητή και βαδίζουμε πλάι του, κείνος μας ξεναγεί και εμείς δεν κάνουμε τίποτε άλλο πέρα από το να θαυμάζουμε το μεγαλείο του κήπου του. 

ΙΤΙΑ

Ένδον της καθρεπτίζεται η μορφή μιας μεστής γυναίκας με ψυχή νεοάνθιστη που ακόμη οι δυσκολίες δεν την έκαναν να λυγίσει ολότελα και να κλάψει. Έμφυτο μεσα της το πάθος για όλα όσα ο Δημιουργός έπλασε. Ερωτευμένη με τη φύση και φυσικά με το μονάκριβο της ποταμό. Επέτρεψε σε κείνον που αγάπησε να την ξεριζώσει απ’ το χώμα και στο τέλος περνώντας μέσα από τόσες εποχές έμεινε δίχως τίποτε. Όλα είχαν αλλοιωθεί απάνω της, ωστόσο η αγάπη και η ψυχή της ήταν, στέκονταν εκεί, δίχως να την προδώσουν, διότι τα πάντα προδίδουν τον άνθρωπο στη ζωή μα η ψυχή… μα η ψυχή υποφέρει αν χρειαστεί σιωπηλά, χαίρεται σιωπηλά, μα μένει ακίνητη, στέκεται πάντα εκεί δίχως να φύγει.

Για την "ιτιά νεράιδα" μας τραγούδι ήταν ο έρωτας του ποταμού της, γιατί σα γλυκό τραγούδι τη μάγεψε και τη συνεπήρε σε έναν κόσμο διαφορετικό, σε έναν κόσμο όπου η καρδούλα της μικρής ιτιάς ήταν ελεύθερη, κελαηδούσε και πετούσε ωσάν το πουλί που πετά ελεύθερο στον αέρα. Μπορούσε πια να κουρνιάσει κάτω απ’ τον ίσκιο του αγαπημένου της και να τραγουδά ελεύθερα. Μα μια απροσδόκητη ημέρα έχασε κείνον που η καρδιά της αγάπησε και εμπιστεύτηκε. Σα θλιβερό τραγούδι απομακρύθηκε από εκείνη, αφήνοντας υπολείμματα μοναξιάς μες την πληγωμένη της καρδιά.

Κλείνοντας, θα ήθελα σαν αναγνώστης να σταθώ πλάι στην ωραιότερη παρομοίωση του παραμυθιού μας. Γράφει η ποιήτρια: "Ο κορμός της ρίγησε από μέσα όπως ριγά η ψυχή όταν πονά πολύ". Μονάχα αυτοί οι δυο στίχοι επαρκούν για να συγκινηθεί κανείς και να νιώσει όλα εκείνα που η ιτιά ένιωσε. Έτσι βογγούσε απ’ τον πόνο η πονεμένη ιτιά και κάπως έτσι βογγούν και οι μοναχικές ψυχές στις μέρες μας.

  

ΠΟΤΑΜΟΣ

Ένας ποταμός διαφορετικός απ’ τους άλλους, κλεισμένος στον εαυτό του, αφού τα βιαστικά χρόνια περνώντας από επάνω του τον έκλεισαν στην αυλή της μοναξιάς.

Συντροφιά είχε τη μοναξιά και τις τόσες ιτιές που ήταν ριζωμένες απάνω του και κείνος κάτω απ’ τον ίσκιο τους. Μα ποιός θα το έλεγε ότι θα ερχόταν η μέρα που μια ιτιά σα "νεράιδα" θα κατάφερνε να τον ξετυλίξει απ το μαντήλι της μοναξιάς με όπλο την αγάπη της; Ποιός θα φανταζόταν ότι η έννοια της αγάπης θα τον άγγιζε κάποτε; Μα για άλλη μια φορά η πραγματικότητα έρχεται και διαψεύδει τη φαντασία πολλών. 

Κείνη ήταν, η αγάπη ήταν που τον έπεισε να αλλάξει ρόλο στη ζωή του και από απλός ποταμός να γίνει ο ένας και μοναδικός ποταμός της μικρής ιτιάς. Τον άγγιξε τόσο η αγάπη που έφτασε να υποσχεθεί στη μονάκριβη του για ένα ταξίδι, ένα ταξίδι που δεν ήταν τίποτε άλλο πέρα από γλυκά λόγια ζυμωμένα απ’ τα βάθη της ψυχής του. Λόγια που πράγματι θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει και ως ένα ταξίδι, ένα γλυκό ταξίδι. Γιατί στην ουσία το ταξίδι που η δύναμη των λέξεων, των σκέψεων και των ονείρων κάνουν, είναι κάτι παραπάνο από ένα ταξίδι του ξεκινώ από κάπου και φτάνω σε έναν προορισμό. Ένα από αυτά τα ταξίδια της χάρισε κείνος. Μα αργά ή γρήγορα ο χρόνος ,αχ κείνος ο χρόνος που για πολλά ευθύνεται, τους χώρισε. Χώρισε δυο ψυχές που αγαπήθηκαν και δεν έπαψαν να αγαπιούνται ποτέ.

Ο ποταμός ένιωσε πως δεν μπορεί να προσφέρει τίποτε άλλο πέρα από μια σειρά από λόγια και φανταστικά όνειρα. Ξέχασε πως σε τούτο το βίο μονάχα αυτά τα λίγα γλυκά λόγια αξίζουν τα πάντα και όχι τα αληθινά ταξίδια σε τόπους μακρινούς και παράξενους.

ΑΝΕΜΟΣ

"Άνεμος βιαστικός μα σπλαχνικός· άνεμος μες απ’ τα ουράνια". Έτσι ξεκινά, με αυτούς τους δυο στίχους η Ντέλλα παρουσιάζει στους αναγνώστες της τον άνεμο ή μάλλον όχι τον άνεμο που συνηθούν οι άνθρωποι να γνωρίζουν. Ένας άλλος άνεμος μέσα στον οποίο καθρεφτίζεται ο αιώνιος παρηγορητής ολάκερης της ανθρωπότητας, ο Θεός, ο Δημιουργός των πάντων.                     

Παρηγορεί την ιτιά σιωπηλά με κείνο το βουβό ήχο του. Την αγαπά με μια διαφορετική αγάπη, απερίγραπτη, καθώς κανένας στον κόσμο ετούτο δεν μπορεί να αγαπήσει το συνάνθρωπο του όπως αγαπά Κείνος το ανθρώπινο ον. Σαν πονά και σπαράζει απ’ το κλάμα η ιτιά, κείνος πάντα την παρηγορεί δίχως να της μιλά, την παρηγορεί με τη δύναμη της σιωπής και όχι με την κοινή παρηγοριά των λέξεων, διότι η σιωπή είναι πιο πολύτιμη από τις λέξεις και τα λόγια, αν μπορέσεις να τη διαβάσεις τότε έχεις αποκομίσει το πιο πολύτιμο μάθημα από τη ζώη σου. Είχα μήνες την εντύπωση πως όταν ο Σεφέρης είπε: "Δε θέλω τίποτε άλλο παρά να μιλήσω απλά, να μου δοθεί ετούτο το χάρισμα", αναφερόταν στο χάρισμα του να μπορεί κανείς να μιλά μέσα από τη σιωπή, απλά και λιτά.

Αγάπη 

Μια αγάπη πλασμένη από αθωότητα. Δυο ψυχές που αντάμωσαν και έσμιξαν αφήνοντας ελεύθερη τη φλόγα του έρωτα να ανάψει στις ψυχές τους, ψυχές έμπειρες μα παράλληλα τόσο άπειρες. Μια φλόγα που έκαιγε μες τις καρδιές τους, τόσο δυνατή ήταν που ακόμη κατάφερε να αναστήσει και να ξανά ενώσει τα σπασμένα από καιρό κομμάτια τους.

Αξιοθαύμαστη ήταν και θα είναι αυτή η αγάπη διότι ειν’ μια αγάπη παραδειγματικότητας. Αξίζει όλοι εμείς στις δύσκολες μέρες τούτου του γεμάτου δοκιμασίες βίου να αντλούμε δύναμη μέσα από τις σαν και αυτές αληθινές αγάπες που ολίγες ειν’ σήμερα.

Χωρισμός

Σε κάποιο σημείο λέγω το εξής : "Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δοκιμασία από την αγάπη. Η αγάπη από μόνη της είναι δρόμος γεμάτος δοκιμασίες". Για μια ακόμη φορά έρχεται ο χωρισμός και αληθεύει αυτό που σκέφτονται οι άνθρωποι για την αγάπη.

Ο ποταμός μας δεν άντεξε και αποφάσισε ξαφνικά να φράξει το δρόμο της αγάπης, ώστε να κρατήσει μακριά τον εαυτό του από την αγάπη και την αγαπημένη του. Όπως η ιτιά έτσι και ο ποταμός υπέφερε, σηκώνοντας ο κάθε ένας το δικό του σταυρό γεμάτο άλγος. Ποιός θα το έλεγε ότι θα συνέβαιναν τόσα και τόσα; Με σιγουριά όμως μπορώ να πω πως ο ποταμός ποτέ του δεν την ξέχασε. Πώς μπορείς να ξεχάσεις ένα κομμάτι σου, να μην το θελήσεις, να μην το διεκδικήσεις; Η μικρή πλέον ήταν ένα αναπόσπαστο κομμάτι του, διότι ό,τι αγαπήσαμε πλάι σε ένα άτομο, φίλο ή σύντροφο της ζωής γίνονται κομμάτια μας δίχως να το γνωρίζουμε, μονάχα όταν απουσιάζουν εκείνοι μπορεί κανείς να καταλάβει ότι όλα όσα έζησε μαζί του/της ήταν και θα είναι κομμάτια της ψυχής του, κεφάλαια της ζωής του.

Ένωση

Θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει την ένωση αυτή και ως ανάσταση. Μετά από καιρό "περνώντας την κοιλάδα της δοκιμασίας", κουβαλώντας το σταυρό τους έρχεται και πραγματοποιείται η θεία ένωση. Θα μπορούσε να μην είχε αναστηθεί; Όχι, νομίζω πως δε θα μπορούσε να μην είχε αναστηθεί διότι ποτέ του δεν πέθανε, αυτή η αγάπη ποτέ δεν άφησε τις ψυχές, παρόλο που το άλγος και η σιωπή την κάλυψαν με ένα σεντόνι, εκείνη υπήρχε και θα ήταν αισθητή αν μπορούσες να μπεις στις ψυχές τους. Πώς ο λαμπερός ήλιος τη μια εμφανίζεται φέρνοντας λαχτάρα για τούτη τη ζωή στους ανθρώπους και την άλλη εξαφανίζεται πίσω απ’ τα σύννεφα και προκαλεί θλίψη σε πολλούς από εμάς· έτσι και η αγάπη αυτή ποτέ δεν είχε εξαφανιστεί ολότελα, απλώς είχε αφανιστεί από τα μάτια πολλών, είχε κρυφτεί πίσω από τα εμπόδια και τις δοκιμασίες.

Πάντα είχα την άποψη πως όταν αγαπάς κάτι δεν μπορείς, είναι πάνω από τις δυνάμεις σου να πάψεις να το κάνεις. Παραδείγματα αμέτρητα υπάρχουν γύρω μας, όσα είναι και τα αστέρια τα μεσάνυχτα. Όπως όταν ένας αθλητής μένει ανάπηρος μετά από ένα σοβαρό ατύχημα δεν παύει να σκέπτεται όσο και αν σωπά, η σκέψη και η αγάπη του για το άθλημα περιτριγυρίζουν το μυαλό του. Έτσι και ο ποταμός του παραμυθιού μας όσο και αν σώπαινε, η αγάπη του για τη ιτιά δεν τον άφηνε ελεύθερο, τον έπνιγε. Το ίδιο ακριβώς συνέβαινε και στην ιτιά μας, ανήμπορη να αλλάξει κάτι, ζούσε. Ποιός όμως ο στόχος αυτής της παρομοίωσης του αθλητή με τους ήρωες; Αυτό που θέλω να πω είναι πως ό,τι και αν συμβαίνει στη ζωή του κάθε ανθρωπου είναι αναπόφευκτο να συμβαίνουν κάποια πράγματα, άλλοτε θλιβερά και άλλοτε χαρούμενα. Δε θα μπορούσε να μην είχε συμβεί η ένωση αυτή, διότι όταν ποθείς κάτι με όλη σου την καρδιά, παύει κάποτε να είναι ένα απλό όνειρο, γίνεται μια ζωντανή πραγματικότητα.

Κλείνοντας, δε θα ήθελα να παραλείψω αυτά ακριβώς που γράφει και η Όλγα Ντέλλα:

Ήλθες ιτιά
γλυκιά ιτιά ήλθες αγαπημένη

Πώς μπορούσα να μην επιστρέψω 

η αγάπη σε κάνει να επιστρέφεις 
ιτιά εγώ μα πάντα στις όχθες σου

ιτιά εγώ μα μονάχα στις όχθες σου ζω

Κι ο ποταμός κοντά της έφτασε 

έσκυψε στις ρίζες της

και την εφίλησε

Ποταμός εγώ μα πάντα τον ίσκιο σου αποζητούσα

ποταμός εγώ μα δίχως εσένα απέμεινα στεγνός

Και τότε πια ενώθηκαν 

έτσι όπως μόνο μια ιτιά κι ένας ποταμός

μπορούν να ενωθούν

Και τότε πια ρίζωσε στο βυθό του.